Đọc là 1 quá trình

Với bạn, đọc là gì? Mong các bạn hãy dùng vài giây hay vài phút để suy nghĩ về câu trả lời trước khi đọc chia sẻ của mình bên dưới...

Mình nghĩ đọc là 1 quá trình mà ở đó chúng ta phải đi qua đầy đủ các bước, có thể nhanh chậm tùy vào level mỗi người nhưng quan trọng là KHÔNG ĐƯỢC BỎ BƯỚC.

(1) XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU: Vì tính chất nghề nghiệp và sự tò mò nên mình hay đọc, nhưng mình tự nhận không phải dạng đọc nhiều đến mức cả ngày chỉ ôm sách. Mình luôn nghĩ là nếu không tìm ra lý do để đọc thì thôi tốt nhất đừng đọc luôn. Vì không hiểu đọc làm gì thì tí nữa mắt ngó vào đâu, não giữ cái gì, chắc chắn sẽ quay cuồng lắm. Thôi, đi làm việc khác chứ cầm sách lên đọc thì lại phí thời gian!

(2) XÁC ĐỊNH CHIẾN LƯỢC ĐỌC & CÁCH THỨC: Tùy mục đích và loại bài đọc thì chúng ta sẽ có chiến lược đọc khác nhau và cách thức áp dụng khác nhau. Về căn bản thì nếu chỉ cần đọc đang rà soát thông tin thì scanning là ổn rồi. Về dạng bài đọc là journal article thì đọc từ abstract là đã nắm đc luận điểm chính rồi, có thể lướt phần body để lấy supporting evidence cho luận điểm đó là rà lại intro và conclusion coi sót gì ko. Như vậy, chúng ta ko cần bài nào cũng đọc từ A tới Z và dành quá nhiều thời gian vào nó.

(3) XỬ LÝ THÔNG TIN TRONG LÚC ĐỌC: Đọc là phải có nắm giữ và xử lý thông tin, chứ không thì đọc chỉ thuần là hoạt động lướt mắt qua chữ. Xử lý thông tin là kỹ năng cần rèn luyện khả năng tư duy/ nhận thức (cognitive load). Ví dụ, note-taking/ annotation là hình thức để hỗ trợ đánh dấu thông tin quan trọng cho não process.

(4) XỬ LÝ THÔNG TIN SAU KHI ĐỌC: Đọc xong mà không làm gì thì thông tin sẽ bay mất đấy, vì cơ chế bộ nhớ của con người không giữ được quá nhiều thông tin và quá lâu đâu. Nên là sau khi đọc cần có 1 số hoạt động để gợi nhớ (recall), giúp cho cơ não co giãn xíu để xử lý thông tin, vd. vẽ mindmap, viết summary. Nhưng mà, khuyến cáo là các bạn cũng nên cho não thư giãn vì nếu ở trạng thái căng thẳng quá lâu thì não cũng ko tối ưu được năng suất đâu; ngược lại, não sẽ vẫn giúp chúng ta sâu chuỗi kiến thức khi mình đang thư giãn nên là cứ bình tĩnh nghỉ ngơi nhé.

Các hoạt động cho bước 3 vả 4 hơi chi tiết quá nên hẹn 1 post khác mình sẽ nói sâu hơn nhé.